بررسی همگرایی باشگاهی در کارایی انرژی صنایع کارخانه‌ای استان‌های ایران با استفاده از ماتریس احتمال انتقال مارکوف فضایی

بررسی روند همگرایی در کارایی انرژی مناطق، دارای دلالت­های سیاستی مهمی در جهت توسعه پایدار و برنامه‌ریزی منطقه­ای انرژی می­باشد. در این راستا، این مطالعه به دنبال استفاده از رویکرد همگرایی در جهت بررسی تفاوت کارایی انرژی بخش صنعت در بین استان‌های ایران طی دوره 1392-1383 است. بدین منظور ابتدا با استفاده از روش ارائه ‌شده توسط هو و وانگ (2006) شاخص کارایی انرژی کل عوامل (TFEE) کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر بر مبنای روش تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) محاسبه شده و در مرحله بعد، با استفاده از ماتریس احتمال انتقال مارکوف و ماتریس احتمال انتقال مارکوف فضایی، همگرایی باشگاهی و همگرایی باشگاهی فضایی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد استان‌های بوشهر، سمنان و تهران بیش‌ترین و استان‌های آذربایجان غربی و ایلام کمترین میزان کارایی انرژی در بخش صنایع کارخانه­ای را داشته‌اند، ضمن اینکه نتایج ماتریس انتقال مارکوف نیز حاکی از وجود همگرایی باشگاهی در بین استان‌ها و تأثیر میزان کارایی در همسایگی بر احتمال انتقال بین باشگاه‌های همگرایی می‌باشد، به نحوی که داشتن وقفه فضایی با کارایی بالا احتمال انتقال به باشگاه با کارایی بالا را افزایش می‌داد؛ بنابراین افزایش همکاری‌های منطقه‌ای در استان‌های با کارایی بالا در جهت تقویت استان‌های هم‌جوار می‌تواند بر افزایش کارایی انرژی اثرگذار باشد.